Być sobą, tworzyć. Ioana Grigorescu - architektka i wizjonerka

Być sobą, tworzyć. Ioana Grigorescu - architektka i wizjonerka

9 sierpnia – 7 września 2019 r.
Międzynarodowe Centrum Kultury
Rynek Główny 25, Kraków

Wernisaż: czwartek, 8 sierpnia 2019 r., godz. 18.00

W okresie 8 sierpnia – 7 września 2019 r. Rumuński Instytut Kultury w Warszawie oraz Związek Architektów Rumuńskich (UAR) przedstawią w przestrzeni Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie, partnera w projekcie, wystawę poświęconą twórczości rumuńskiej architektki Ioany Grigorescu.

Ioana Grigorescu (ur. 4 marca 1915 r., zm. 13 listopada 2006 r.), ukończyła studia na Wydziale Architektury w 1941 r., zaś dyplom architekta magna cum laude uzyskała w roku 1947 za awangardowy projekt szkoły architektury i urbanizmu. Od 1955 roku poświęciła się konserwacji i restaurowaniu zabytków architektury. Bardzo szybko stała się jedną z najwybitniejszych specjalistek w tej dziedzinie łącząc tradycję z nowoczesnością przy zachowaniu niebywałego artystycznego wyrafinowania i zawodowej sprawności. W ciągu około piętnastu lat zrealizowała liczne projekty na Bukowinie i w północnej Mołdawii. Do jej najważniejszych prac wykonanych do czasu przejścia na emeryturę w roku 1972, należą:

- cele klasztorne w monasterze Dealu wTârgovişte (1955);
- monaster Humor (1960-1971), cerkiew i wieża Vasile Lupu;
- monaster Voroneț (1960-1961), cerkiew, muzeum i dom kustosza;
- kompleks monasteru Suceviţa (1960-1970), w tym cerkiew na cmentarzu wraz z dzwonnicą;
- kompleks monasteru Dragomirna (1961-1971), w tym cerkiew na cmentarzu;
- monaster Putna (1966-1972), wieża skarbca i cerkiew;
- monaster Slatina (1960-1972), trzy baszty w murze okalającym klasztor;
- monaster Secu (1963-1972), cerkiew, zachodnia część muru z wieżą bramną i basztą Mitrofana, skrzydłem dla gości i około jedną trzecią cel;
- monasterSihăstria Secului (1966-1969), dom igumena (przeora) i część cel klasztornych;
- Casa Dosoftei w Jassach (1967).

Ioana Grigorescu, ukształtowana przez nowoczesne prądy w architekturze, konsekwentnie wcielała je w życie niezależnie od podejmowanych tematów. Dzięki talentowi i odwadze, łączyła w sposób udany zachowane elementy historycznych budynków z niezwykle nowoczesnymi uzupełnieniami i/lub dodatkami.

W zupełnym przeciwieństwie do powszechnie panującej tendencji do wiernego pierwotnemu stylowi odnawiania lub odbudowywania zabytków lub ich części, Ioana Grigorescu konsekwentnie realizowała zasadę jasnego oddzielania elementów historycznych od interwencji współczesnych tak, by nie było żadnych wątpliwości co jest stare, a co nowe, odbudowane lub dodane, przy jednoczesnym zachowaniu pełnej harmonii. Gdy datowanie było niepewne, starała się unikać odtwarzania brakujących elementów jedynie na podstawie analogii. Podstawowymi zasadami, którymi kierowała się Ioana Grigorescu w pracach renowacyjnych były szczerość i autentyczność. Sama zdefiniowała je w następujący sposób: „…przypomina to uzupełnienie brakujących fragmentów glinianego dzbana przy użyciu innego kontrastującego materiału. Patrząc nań odbiorca odczuwa zadowolenie, ponieważ odróżnia części oryginalne od uzupełnień. I tak, badacz z przyszłości czy zwiedzający muzeum stają się implicite aktywnymi odbiorcami, krytykami dokonanej rekonstrukcji, zdają sobie sprawę z wyjściowego stanu zabytkowego przedmiotu, jak i z akuratności lub ewentualnych błędów popełnionych przez konserwatorów…”.

Zespół projektu:

Kurator: prezes Związku Architektów Rumuńskich (UAR), arch. Ileana Tureanu
Koordynator/autor tekstów: arch. Alexandru Panaitescu
Badania archiwalne: arch. Rodica Panaitescu
Koncepcja graficzna: arch. Ioana Alexe
Tłumaczenie na j. angielski / na j. polski: Alexandra Purnichescu/ Natalia Mosor
Technicy: Răzvan Hatea, Constantin Ion Lunguțescu